Mock Interview

Herkese Merhaba,

Yurt dışına göçme veya yurt dışına iş yapma düşüncesi cinsiyet, yaş fark etmeksizin çoğu insanın zihninde her geçen gün daha fazla yer eden bir düşünce. Özellikle nitelikli ve gelecek vaat eden sektörlerde yaşanan arz talep dengesizliği, gençleri kendilerini geliştirmeye ve en iyiler arasında olmaya teşvik ediyor. Hayaller güzel ve gerçekten umut verici. Dünyanın her köşesinden bu hayali gerçekleştirmek için deli gibi çalışan insanlar var. Yurt dışındaki hayali kurulan şirketlerle iş birliği içine girebilmenin yolu ise, yüzlerce başvuru arasından öne çıkıp bir dizi zorlu mülakatları aşmaktan geçiyor elbette.

En gözde şirketlerin çalışma sistemleri “remote” adı altında bir nebze rahat dahi olsa, işe alım süreçleri hala çok agresif ve rekabetçi.

Tam olarak, işi almak istediğiniz o “real interview” öncesi “mock interview” denemesi yapmaktan bahsedeceğim bugün size.

Mock Interview nedir?

“Mock”, Cambridge’e göre; “gerçek olmayan, fakat tam olarak gerçek gibi rol yapmak” anlamına geliyor. “Mock interview”’ı ise kısaca; “gerçek gibi bir mülakat deneyimi/simülasyonu” olarak belirtebilirim.

Bu deneyim öylesine gerçek olmalı ki; sözde başvurduğunuz şirketin size ulaşmasıyla oluşacak ilk temasla başlayıp, mülakat yönteminin seçilmesi, takvim belirlenmesi, belirlenen zaman ve mekanda hazır olunması ve tabii ki mülakat süresi ile içeriği dahil tüm detaylar düşünülmeli.

Mock interview’da herhangi bir arkadaşınız sizin görüşmeciniz olabilir, fakat bu hataya düşmeyin derim. Sürecin daha faydalı olması için görüşmecinin bir İK çalışanı olması veya mülakat deneyimi olan ve size objektif yorumlar yapacak biri olmasını tavsiye ederim. Deneyim aynı zamanda alacağınız feedback’lerin de gerçeklik payını artıracaktır.

Mock interview yalnızca İK görüşmesi için değil, aynı zamanda teknik ve idari görüşmeler için de yapılabilir. Örneğin, bir yazılım pozisyonu için teknik mock interview yapacaksanız, karşıdaki kişinin de bu pozisyonu teknik anlamda iyi bilen birisi olması gerekir. Girişte bahsettiğim gibi, eğer yurtdışı bir yazılım pozisyonu için görüşme yapılacaksa, görüşmenin tamamıyla İngilizce olacağını düşünerek görüşmecinin  doğal olarak iyi derecede İngilizce bilmesi de önemlidir.

Kazanımları nelerdir?

Mock interview gelecekteki potansiyel işvereniniz ile yapacağınız gerçek mülakata hazırlanmanızın iyi bir yoludur. Nerede, ne yapmanız gerektiğini bilir; ses tonu, konuşma hızı, göz teması, mimikler ve duruşunuzdan tutun da sorulara uygun cevaplar vererek tuhaf sessizliklerin oluşmamasına kadar tüm sürece olan hakimiyetinizi artırır. Tutarlı konuşmalarla, gereksiz duraksamaların üstesinden gelmenizi sağlar.

Heyecan ve gerginlik seviyenizi en aza indirir. Aynı sorulara ezberlenmiş klişe cevaplar yerine, farklı ve duruma uygun akıllıca cevaplar verebilme pratiğinizi geliştirir. Kendinizi ifade biçiminizi geliştirmenizi sağlar. İnsan bildiğinden korkmazmış, nasıl bir şeyle karşılaşacağınızı bilmek özgüveninizi tazeler.

Mülakat deneyimlerinizi kaydetmenizi tavsiye edebilirim. Kendinizi izleme fırsatı yakalamak, görüşmeci gözünden nasıl göründüğünüzü anlamanızı ve aldığınız feedback’leri anında fark ederek hatalarınızı gidermenizi sağlayacaktır.

Gerçek mülakatlara girerek deneyim kazanabilirim demeyin, hayalinizdeki şirkete ulaşana kadarki süreçte diğer şirketlerin kara listesinde yer almak istemezsiniz diye düşünüyorum. B planı olarak, elendiğiniz şirketlerden birinde daha sonra çalışmak isteyebilirsiniz. Yakın bir arkadaşım hayalini kurduğu global şirket ile yaptığı iş görüşmesinde, teknik altyapısı ve iş deneyimi olmasına rağmen yeterli İngilizce mülakat deneyimi ve hazırlığı olmadığı için maalesef elendi.

Hazırlık ve görüşme süreci nasıl olmalıdır?

Mock interview’a hazırlık süreci gerçek bir mülakata hazırlıktan farksız olacaktır. Yurt dışı pozisyonu için görüşme yapacaksanız, aşağıda yazdıklarımı İngilizce olarak düşünebilirsiniz.

• Gerçeğe en yakın deneyim için, öncelikle hangi şirket ile görüşme yapmak istediğinize karar verin.
• O şirkete yapacağınız başvuruda yazacağınız ön yazı ve kullanacağınız özgeçmişinizi belirleyin.
• Doğru görüşmeciyi seçtiğinizden emin olun. Görüşmeci işe alım tecrübesi olan biriyse sizi bu adımlara hazırlamakta zorlanmayacaktır.
• Görüşmecinin sizi arayacağı gün/saati belirleyin. Gerçek bir iş görüşmesi için aranmışsınız gibi konuşun (telefon çaldığında yattığınız yerden doğrulacağınıza eminim 😊) ve telefonda neler söyleyeceğinizi planlayın, uygulayın.
• Görüşmeciyle birlikte görüşme gün/saati ve görüşmenin şekli ile ilgili teyitleşin. İlk olarak yüz yüze mock interview tecrübe etmenizi öneririm. Bir süre sonra online mülakatları da deneyimleyebilirsiniz.
• Teyitleştiğiniz gün/saat/mekan ile ilgili kendinize mail atın ve takviminize işleyin.
• Görüşmecinizle mülakatlarda sorulan sorular üzerine bir derleme yapın. Özgeçmişiniz ve size dair sorular, yetkinlik bazlı davranışsal sorular, teknik ve pozisyona özel sorular ile şirket hakkındaki araştırmalarınız görüşmede mutlaka yer alsın.
• Teyitleştiğiniz gün, saat ve mekanda gerçek bir görüşmeye gidiyormuşsunuz gibi giyinin ve hazır olun. Özgeçmişiniz ve varsa iletmek istediğiniz tüm materyaller yanınızda olsun. Görüşmeciyle ilk temasınız, gülümsemeniz, elini sıkmanız, oturduğunuz andaki duruşunuz, el kol hareketleriniz içten, samimi ve görüşmeciyi etkileyecek seviyede olsun.
• Görüşmeden önce mutlaka hazırlanın; kendinizi yeteri kadar tanıyor ve anlatabiliyor musunuz, gelebilecek sorulara ne gibi farklı cevaplar verebilirsiniz, olası çapraz soruların üstesinden gelebilir misiniz, gerçekten istekli misiniz, teknik sorulara hazır mısınız, şirketi araştırdınız mı, doğru soruları sorabiliyor musunuz; kısacası ortalama 40 dakika sürecek olan bu görüşmeyi sürdürebilecek enerjiniz var mı!? Görüşme öncesi iyi bir hazırlık, mock interview kalitesini artıracaktır.
• Görüşmecinin yönlendirmeleriyle sona eren mülakatın hemen ardından bir feedback bölümü gerçekleştirin. Eğer görüşmeyi kayıt altına aldıysanız, ilgili görüntüler ve konuşmalar üzerinden alacağınız feedback’ler gelişmenizde önemli yer tutar.
• Mümkünse farklı görüşmecilerle benzer deneyimler yaşayın. İK çalışanı, teknik çalışan ve yöneticiniz olabilecek kişilerle yapacağınız 3-4 aşamalı gerçek mülakatlara bu şekilde hazırlanabilirsiniz.
• Yurtdışı pozisyonlarında, diğer insanların tecrübelerinden faydalanmak için Reddit’te bulunan Community’leri ve kişisel blogları inceleyebilirsiniz. Böylece başvurduğunuz ülkenin, İK, idari, teknik ve FAANG şirketleri hedefliyorsanız algoritma mülakat süreçlerine hakim olabilirsiniz. Hatta bu bilgileri görüşmeciniz olacak kişiyle de paylaşmanız mock interview’ın gerçekçilik seviyesini de artırır.

Tüm bu süreç için, profesyonel bir görüşmeci seçerseniz, o kişi görüştüğünüz şirketin ve işe alım süreçlerinin tüm detaylarına hakim olur ve o şirketin bir çalışanı gibi görüşmeye hazırlanarak sizi işe almak isteyip istemediğine karar verebilir. Eğer sonuç “işe alındınız” ise başarınızın sırrını, “biz size döneriz” ise gelişim alanlarınızı size tek tek anlatmalı. Yani aslında hem görüşmeciye hem de size çok iş düşüyor.

Yorucu bir süreç olduğunun farkındayım; unutmayın, her yetenek, uzmanlık ve yetkinlik kazanımında olduğu gibi ne kadar çok ve doğru pratik o kadar gelişim demektir. İnanın, görüşmeden alacağınız olumlu dönüşle hayallerinizi gerçekleştirme anınızı düşünmek bile sizi ayağa kaldıracak ve mock interview’a vereceğiniz önemi artıracaktır.

Türkçe kaynağın pek bulunmadığı”mock interview” hakkında söylemek istediklerim şimdilik bu kadar. Unuttuğum bir şey varsa, yorumlarınızla desteklemenizi çok isterim.

Hayalini kurduğunuz şirkete mi girmek istiyorsunuz? O şirketin işe alım süreçlerini öğrenin ve mock interview’lar ile kendinizi geliştirin.

Sevgiler.